دلایل کم شنوایی نوزاد
شاید تصور کنید که مشکل کم شنوایی در نوزادان و کودکان غیرممکن باشد و این مشکل تنها به بزرگسالان و سالمندان اختصاص دارد؛ با این حال باید به این موضوع اشاره کنیم که بر اساس تحقیقات انجام شده، حدود ۳۵۰۰ نوزاد تازه متولد شده در سال کم شنوا هستند که عدد بسیار بزرگی است.
ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که دلایل کم شنوایی نوزاد چیست و چه مواردی باعث بروز این مشکل می‌شوند؟ ما در ادامه به این موضوع می‌پردازیم.
چه عواملی باعث کم شنوایی نوزاد می‌شوند؟
- عوامل ارثی و سابقه افراد ناشنوا و کم شنوا در تاریخچه خانوادگی نوزاد
- ابتلای مادر در دوران بارداری به عفونت‌های شدید
- نوزاد با ابتلا به مننژیت میکروبی و وزن کم متولد شود. مننژیت میکروبی می‌تواند کم شنوایی حسی عصبی ایجاد کند
- نوزاد با مشکلات سر و صورت و جمجمه متولد شده باشد
- استفاده مکرر مادر از داروهای سمی یا آنتی بیوتیک‌ها در دوران بارداری
- نوزاد در فاصله زمانی ۲۹ روزگی تا دو سال به اوتیت میانی مزمن مبتلا شده باشد
علائم کم شنوایی نوزاد
نوزاد در برابر شنیدن صدای بلند، پلک زدن، محکم مکیدن شیر و… واکنشی از خود نشان نمی‌دهد یا عکس العمل مناسبی به صدای زنگ تلفن ندارد و نمی‌تواند منبع صدا را به خوبی تشخیص دهد. چنانچه می‌خواهید شنوایی سالم نوزاد را تشخیص دهید، کافی است واکنش نوزاد را در برابر صداهای ناگهانی ارزیابی کنید. نوزاد با شنیدن سر وصدای بلند چشمان خود را گشاد می‌کند و حتی در اثر صدای بلند از خواب بیدار می‌شود. همچنین در بازه ۸ هفته تا ۴ ماه، نوزاد به جهت صدا نگاه کرده و ممکن است با گوش دادن برخی اصوات آرام‌تر شود. میزان کم شنوایی نوزاد می‌تواند خفیف، متوسط یا شدید و عمیق باشد.
انواع کم شنوایی در نوزادان
به طور کلی کم شنوایی‌های نوزادان بسته به عوامل مختلف، به سه گروه تقسیم‌بندی می‌شوند:
کم شنوایی حسی – عصبی
چنانچه عملکرد شنوایی در اثر آسیب گوش داخلی یا آسیب اعصاب مغزی از دست برود، نوزاد به کم شنوایی حسی عصبی مبتلا می‌شود. عواملی که در بروز این نوع کم شنوایی نقش دارند عبارتند از:
- عوامل ژنتیکی، بیماریهای ارثی و همچنین عوامل مربوط به سندرم‌های کودک در هنگام تولد
- ابتلا مادر به عفونت‌هایی مانند توکسوپلاسموز، سرخجه، تبخال یا سیفلیس، سیتومگالوویروس و…
- ابتلا مادر به دیابت
- عوارض مرتبط با فاکتور Rh در خون
- وزن کم هنگام تولد یا نارس بودن
کم شنوایی انتقالی
این نوع کم شنوایی به دنبال آسیب دیدن گوش خارجی و میانی اتفاق می‌افتد. در کم شنوایی انتقالی، امواج صوتی به درستی به گوش داخلی ارسال نمی‌شوند. این نوع کم شنوایی شایع‌ترین کم شنوایی در کودکان و نوزادان است و معمولاً پس از تولد بروز پیدا می‌کند. عواملی که در بروز کم شنوایی انتقالی نقش دارند عبارتند از:
- آسیب دیدن پرده گوش یا پاره شدن آن
- آسیب دیدن گوش خارجی و مجرای آن
- آسیب در استخوانچه‌های کوچک گوش میانی
- جرم گوش بیش از حد
- وجود جسم خارجی در کانال گوش
- تومورهای گوش میانی
- عفونت‌های گوش
کم شنوایی ترکیبی
کم شنوایی ترکیبی یا آمیخته، ترکیبی از علائم کم شنوایی حسی – عصبی و انتقالی را با هم دارد. در این نوع کم شنوایی، علاوه بر گوش خارجی و میانی، گوش داخلی و عصب شنوایی نیز آسیب دیده است.
تشخیص مشکلات شنوایی نوزادان و کودکان
چنانچه به سلامت شنوایی نوزاد یا کودک خود شک دارید، بهتر است برای بررسی‌های بیشتر به پزشک مراجعه کنید. تست‌های شنوایی‌سنجی به سن نوزاد و کودکتان بستگی دارند و به طور کل به گروه های زیر تقسیم می‌شوند:
تست‌های عینی
تست‌هایی مانند پاسخ شنوایی ساقه مغز در این دسته‌بندی قرار می‌گیرند که فعالیت الکتریکی مغز در پاسخ به صدا را اندازه گیری می‌کنند.
تست‌های ساده
روش‌های ساده‌تری نیز برای اطمینان از سلامت شنیداری نوزاد یا کودک وجود دارد. به عنوان نمونه با تکان دادن جغجغه در نزدیکی کودک می‌توان واکنش یا پاسخ کودک به صدا را مشاهده کرد.
تست با استفاده دستگاه
دستگاه‌های شنوایی مختلفی در این زمینه ارائه شده‌اند که بوق و سوت تولید می‌کنند تا شنوایی‌سنج مطمئن شوند کودک می‌تواند اصوات مخصوص را بشنود یا خیر. این گروه از دستگاه‌ها در صورت وجود کم شنوایی، درجه یا میزان آن را تشخیص می‌دهند.
درمان کم شنوایی نوزادان و کودکان
به طور کلی روش درمانی مورد استفاده برای کم شنوایی نوزادان و کودکان به درجه افت شنیداری آنها بستگی دارد. به طور کل موثرترین روش‌های درمان کم شنوایی در این گروه سنی عبارتند از:
- استفاده از سمعک برای تقویت صداها
- کاشت حلزون
- استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان عفونت گوش
- پاک‌سازی گوش و از بین بردن جرم و موم اضافی گوش
چگونه از کم شنوایی نوزاد پیشگیری کنیم؟
- چنانچه به بیماریهای مزمن یا خاص مبتلا هستید، قبل از بارداری با پزشک مشورت کنید.
- توصیه می‌کنیم پیش از بارداری، واکسن سرخجه تزریق کنید؛ زیرا این بیماری یکی از دلایل کم شنوایی نوزاد است.
- حتماً نیاز است که عامل RH پدر و مادر از طریق آزمایش خون تعیین گردد.
- مشاوره ژنتیکی قبل از ازدواج باید صورت بگیرد.
- نباید در دوران بارداری به صورت خودسرانه دارویی مصرف کنید. همچنین در این دوران باید از ضربات فیزیکی و وارد آوردن فشار به کودک داخل رحم اجتناب شود.
- حتماً در دوران بارداری از ابتلاء به بیماریهای مختلف پیشگیری کنید.
چه دلایلی باعث کم شنوایی نوزاد می شود؟
همانطور که در بالا اشاره شد، کم شنوایی نوزادان می تواند دلایل متعددی داشته باشد. برخی از آنها عوامل شناخته شده بوده که از این میان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بالا بودن بیلی روبین (زردی)
- داروهایی که برای گوش سمی هستند (برای مثال برخی داروها که به منظور مقابله با عفونت های شدید در نوزادان تجویز می شود ممکن است عوارض جانبی داشته و به سیستم شنوایی آسیب برساند)
- استفاده از دستگاه های ونتیلاتور بصورت طولانی مدت.
- نمره آپگار پایین
- تولد زود هنگام (نوزاد نارس)
- مننژیت
- وزن کم در هنگام تولد
- ناهنجاری در ساختار گوش خارجی و میانی
- بیماریهای ویروسی در حین بارداری نظیر سرخجه و سیتومگالوویروس می تواند به نوزاد منتقل شده و در نتیجه منجر به کم شنوایی کودک گردد.
- انتقال ژن های معیوب از والدین به نوزاد
- جهش ژنتیکی در دوران تکامل جنین در رحم مادر
لازم به ذکر است، به طور میانگین دلیل نیمی از مشکلات کم شنوایی نوزادان نامشخص است.
با این حال، علی رغم تست کردن تمام نوزادانی که در رده “با ریسک بالا” قرار می گیرند، نیمی از سایر نوزادان که ممکن است دچار کاهش شنوایی شوند، نادیده گرفته می شدند. لذا به منظور تعیین نوزادانی که دچار کاهش شنوایی هستند سلامتی شنوایی آنها با اجرای طرح غربالگری بعد از تولد و قبل از ترخیص از بیمارستان مورد بررسی قرار می گیرد. هدف طرح شنوایی سنجی نوزاد زود هنگام تمامی نوزادانی است که با کاهش شنوایی روبرو هستند تا بتوان خدمات درمانی زود هنگام در اختیار آنها قرار داده شود.
به روز ترین مدل سمعک نامریی، سمعک هوشمند، سمعک شارژی در کلینیک تخصصی سمعک برتر موجود می باشند. قیمت سمعک در کلینیک سمعک برتر/سمعک در میرداماد مناسب با هر بودجه ای می باشد.
جمع‌بندی
اگر نگران سلامت شنوایی نوزاد یا کودک خود هستید و یا قصد دارید در صورت تشخیص افت شنیداری فرزندتان روش درمانی موثری را شروع کنید، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. برای تشخیص نوع و درجه کم شنوایی باید فرزندتان آزمایشات مربوطه را طی کند. برای انجام آزمایشات شنوایی این گروه سنی، بهتر است به مراکز شنوایی و کلینیک‌های معتبر و باسابقه مراجعه کنید.
کلینیک سمعک برتر با بیش از ۲۴ سال سابقه، یکی از بهترین مراکز شنوایی بوده که انواع آزمایشات شنوایی بزرگسالان، نوزادان و کودکان را با استفاده از جدیدترین دستگاه‌های شنوایی دنیا انجام می‌دهد. تجویز و فروش سمعک، تعمیر و تنظیم انواع سمعک و همچنین ارائه مشاوره درمانی از دیگر خدمات این مجموعه بوده که توسط متخصصین باتجربه به شما هموطنان گرامی ارائه می‌شوند. جهت دریافت نوبت و یا کسب هرگونه اطلاعات بیشتر، از طریق شماره تلفن‌های ذکر شده در بخش تماس با ما، با کارشناسان کلینیک تخصصی سمعک برتر در ارتباط باشید.
